Wat is mechanische ventilatie en waarom is het onmisbaar?

Navigeer direct naar

Een gezond binnenklimaat begint met goede ventilatie. Toch is niet iedereen bekend met het antwoord op de vraag: wat is mechanische ventilatie? In deze blog leest u wat het precies doet en waarom het belangrijk is.

Wat is mechanische ventilatie?

Mechanische ventilatie is een systeem dat actief lucht afzuigt uit uw woning. Natuurlijk ventileren werkt via ramen en kieren. Een mechanisch ventilatiesysteem gebruikt daarentegen een ventilator om lucht te verplaatsen. Die ventilator zorgt continu voor luchtverversing.

Het systeem haalt vervuilde lucht uit bijvoorbeeld de keuken, badkamer en het toilet. Tegelijkertijd wordt er verse lucht naar binnen gezogen via ventilatieroosters. Zo blijft de lucht in huis fris en gezond.

mechanische ventilatie
Mechanische ventilatie houdt de lucht in huis fris en gezond.

Wat doet mechanische ventilatie?

Een goed werkend ventilatiesysteem in huis zorgt ervoor dat vochtige, vervuilde lucht snel wordt afgevoerd. Dit voorkomt de ophoping van schimmels, geurtjes en schadelijke stoffen.

Zeker in ruimtes zoals de kelder is een goede lucht afzuiging cruciaal. Mechanische ventilatie in uw kelder voorkomt vocht en muffe luchtjes. Zo draagt het systeem actief bij aan een gezond leefklimaat in uw hele woning.

Welke soorten zijn er?

Een mechanische ventilator is er in verschillende vormen. Elk type systeem ventileert op zijn eigen manier. De meest gebruikte systemen zijn:

Type A – Natuurlijke ventilatie

Hierbij stroomt lucht vanzelf naar binnen en buiten via roosters, ramen en kieren. Er is geen ventilator aanwezig. Dit systeem wordt vaak gezien in oudere woningen. Bij dit type regelt u de ventilatie niet zelf. De aangevoerde lucht kan tochtig aanvoelen.

Type B – Mechanische aanvoer

Bij dit systeem wordt verse lucht actief naar binnen geblazen met behulp van een ventilator. De afvoer van vervuilde lucht gebeurt op natuurlijke wijze via roosters of kieren. Het systeem wordt minder vaak toegepast in woningen, onder andere vanwege de hogere kosten. Het kan wel nuttig zijn in specifieke situaties waar extra luchttoevoer nodig is.

Type C – Mechanische afvoer

Dit is het meest gebruikte ventilatiesysteem in Nederlandse woningen. Vervuilde lucht uit keuken, badkamer en toilet wordt met een ventilator afgevoerd. Frisse lucht komt binnen via roosters in ramen of gevels. Het systeem is relatief eenvoudig en effectief, maar afhankelijk van voldoende natuurlijke luchttoevoer.

Type D – Gebalanceerde ventilatie

Een gebalanceerd ventilatiesysteem zorgt zowel voor de aanvoer als de afvoer van lucht via ventilatoren. Het bevat meestal een warmtewisselaar, die de warmte uit afgevoerde lucht gebruikt om de binnenkomende lucht op te warmen. Hierdoor gaat er minder energie verloren en is het systeem energiezuinig.

Het is vooral geschikt voor goed geïsoleerde woningen of nieuwbouw. Het wordt vaak gezien als de beste mechanische ventilatie voor energiezuinige huizen.

Waarom is het belangrijk?

Zonder goede ventilatie kan vocht zich opstapelen in muren, plafonds en meubels. Dit verhoogt het risico op schimmelvorming en vochtproblemen in huis. Vochtige lucht blijft hangen, wat leidt tot condens op ramen en muren. Op termijn kan dit houtrot veroorzaken, schade aan uw interieur geven en de constructie van uw woning aantasten.

Een mechanische afzuiging helpt dit te voorkomen door vocht actief af te voeren. Zeker in de badkamer of keuken is dit essentieel. Het is ook belangrijk in nieuwe woningen waar veel bouwvocht aanwezig is.

Mogelijke gezondheidsklachten

Een slecht geventileerd huis kan mogelijk gezondheidsklachten veroorzaken. Volgens de GGD kan u zonder voldoende ventilatie last krijgen van hoofdpijn, benauwdheid, dufheid en een droge keel, neus en ogen. Het is daarom niet alleen comfortabel, maar ook noodzakelijk.

Schoonmaak en onderhoud

Een mechanisch ventilatiesysteem moet goed onderhouden worden om optimaal te blijven functioneren. Vervuilde kanalen kunnen de luchtkwaliteit namelijk juist verslechteren. Laat daarom elke 2 tot 3 jaar een professionele reiniging uitvoeren, en maak de roosters bij voorkeur elk kwartaal zelf schoon.

mechanische ventilatie onderhoud
Goed onderhoud is belangrijk bij mechanische ventilatie.

Verstopte afzuigpunten of stoffige roosters kunnen de werking van het systeem ernstig verminderen. Dit verhoogt de kans op schimmel in huis en verslechtert het binnenklimaat. Regelmatig schoonmaken verlengt bovendien de levensduur van het systeem. Gemiddeld gaat een ventilatiesysteem 15 tot 20 jaar mee. Werkt het systeem niet goed meer of maakt het veel geluid? Dan kan vervanging nodig zijn.

Veelgestelde vragen

Ja, in nieuwbouwwoningen is een goed ventilatiesysteem verplicht volgens het Bouwbesluit. Mechanische ventilatie is de meest gebruikte oplossing om aan deze eis te voldoen. Ook bij renovaties wordt het vaak toegepast voor een gezond binnenklimaat.

Een mechanisch ventilatiesysteem verbruikt gemiddeld tussen de 60 en 150 kWh per jaar. Dit komt neer op enkele euro’s per maand. Moderne systemen zijn bovendien energiezuiniger dan oudere modellen.

Natuurlijke ventilatie werkt met luchtstromen via roosters, ramen en kieren zonder gebruik van apparaten. Bij mechanische ventilatie zorgt een ventilator actief voor de afvoer (en soms aanvoer) van lucht. Hierdoor is de luchtverversing constanter en effectiever.

Als u het systeem uitschakelt, blijft vochtige en vervuilde lucht in huis hangen. Dit kan leiden tot schimmelvorming, gezondheidsklachten en structurele schade. Continu ventileren is dus essentieel voor een gezond en comfortabel leefklimaat.

Als uw huis geen mechanische ventilatie heeft, is het belangrijk om goed te ventileren via ramen en roosters. Overweeg een systeem te laten installeren voor constante luchtverversing. Dit helpt vocht, schimmel en gezondheidsklachten te voorkomen.

Gerelateerde blogs